Es war einmal – als die Menschen noch kein Telefon, kein Fernsehen, kein Handy hatten…
…Da hatten sie Erzählerinnen und Erzähler. Wer Geschichten erzählen konnte, war ein gern gesehener Gast. Die Geschichten wurden natürlich auf Platt erzählt, denn das war die Sprache – damals. Im Laufe der Zeit wurde daraus zwar immer mehr Hochdeutsch – aber es gibt sie noch, die Plattdeutsche Sprache. Und sie wird gesprochen und gelehrt, zum Beispiel an der Uni Flensburg oder in Kursen an der Volkshochschule und unterrichtet an manchen Schulen.
Seit ich zum Ensemble der Niederdeutschen Bühne Flensburg gehöre, ist die Plattdeutsche Sprache wieder sehr präsent in meinem Leben. Und ich finde Freude daran, ab und an ein Märchen ins Plattdüütsche zu übersetzen oder Geschichten auf Platt zu schreiben.
Un nu: Liss mal en beten op Platt!
Ankerplatz
en Roman in Fortsetzen
Prolog
Se schreeg för se ehr Leven. Se schreeg un schreeg un kunn nich opholen. Aver dat hett nich hulpen, do weer keeneen de se hören kunn. Denn weer dat mit eens dodenstill, so still as de Fru, de an Strand leeg neven dat Baby.
En Fischer hett de beiden funnen, vör Dau un Dag as de Sünn jüst an opgahn weer. För de Fru keem de Hölp to laat, se keem op’n Karkhoff in den Deel för de ahn Naam. Dat Baby keem in de Nootopnehm vun dat Krankenhuus in’t Dörp un twee Weeken later to en Pleegfamilie.
Se döffen dat Baby op den Naam Sinje, lütte Sünn. Se hebbt Sinje bannig leef un versorgen se vun ganzen Harten. Und so is se vergnöögt un unafhangig opwussen. Nixnich hett se wusst vun se ehr Afstammen. Se hett Vadder un Mudder leef un nu weer se de Dochter vun en Schippmaker un en Schmuckdesignerin un en Nam hett se ok: Sinje Hansen.
Aver op’t leefst harr se jüst dat Meer. Wind in de Hoorn, Ruschen vun de Brekers, Fööt in’n Water un en Muschel in de Tasch – dat weer ehr Tohuus. Un eens weer klaar, se warrt Meeresbiologin.
De Grundschool weer en flotten Padd dörch de Dünen mit Hinnerk de Jung bito un en beten op de Schoolbank sitten. Lehren weer licht för se. Un op Gymnasium do weer de Padd en beten wieder, mit dat Fohrrad to’n Haven, Fähr, denn to Foot. Un mit Abitur in de Tasch güng dat to’n studeern.
Hüüt is Sinje Meeresbiologin op een Expeditionsschipp in de Arktis.
1. Folge Aventüür un Geheemnis
Gonne un sin Fru Lefke sitten an Disch in de Köök bi’n Fröhstück. Gonne leest Zeitung, Lefke sorteert Musseln. Se schuefft se op’n Disch hen un her.
„Hör mal, wat hier steiht” He leest för:
„Die Forschunsgsreise, mit der den Spuren der Expeditionen der Erebus gefolgt wird, hat unter der Leitung von Frau Dr. Sinje Hansen äußerst interessante Ergebnisse gebracht… „Kiek mal un hier is ok en Bild vun unser lütte Deern.” He gifft dat Blatt övern Disch na Lefke.
Lefke kiekt na Gonne: „Se ward 31 Johren tokamen Week. Dat ward nu Tied, dat wi Sinje vertellt, wo se herkummt. Un dat se nu ok den Seesack bald hebben schall. Wi hebbt den funnen an’n Strand neven ehr Moder.”
Gonne kiekt över de Zeitung „Se is nu siet een Johr mit dat Forschenschipp in de Arktis ünnerwegens. Wenn se torüch is, spreekt wi mit ehr.”
Dat pingelt, Lefke steiht op und gaht to de Dör.
2. Folge Dat gifft dat doch nich
„Sett di hen”, Gonne schuefft den Stohl torecht. „Hier en Kaffee för di. Un nu vertell, wo geiht di dat? Wat hest du beleevt? Wo föhlt sik dat an so op’n grote Schipp in de Arktis?”
Stolt sünd se op ehr Dochter. Wo schöön se is mit se ehr fine Antlaat, de langen Hoor, de se jümmers to een Peersteert bunnen hett. Un so klook is se ok, un torüchhollern. Mit waken Ogen kiekt se fründlich in de Welt.
Sinje kiekt sik in de Köök um, „Is ja allens as jümmers, dat freit mi. Ik heff jo vermisst. Wenn ik so op mien Schipp in de Arktis bün un in de Nacht kiek, denn denk ik mennigmol an min Kinnertied. Un besünners an min eerst Utfahrt an’t Meer.
Mudder weetst du noch, du hest jümmers seggt „du geihst ni nich alleen an’t Meer, dat is to veel Gefahr”. Un so heff ik jümmers droomt dat ik an en dag mol alleen an’t Meer spazeer. Un denn an en Dag, da weer dat sowiet.
Da bün ik ut’n Bett klattert bi’n hellen Maandschien. Ik heff Bello fraagt, of he mitgahn wull un he hett „Jo” seggt, mit sin lütten Plüschohren jackelt un barkt.
Denn heff ik em in min Tasch stecken un dorto noch en Stück Wust för em un för mi twee Stück Schokolaad as Proviant. Un denn hebbt wi uns op’n Padd maakt. Jümmers graad ut. Un so sünd wi rut ut’n Goorn, de Diek hooch un op’n Padd vun de Schaap.
Un denn kunnen Bello un ik dat Meer al föhlen. Do weer so en Rusen un Suustern un de Wind weiht un bringt en Ruch von Geheemnis un Aventüüer. „Bello do mææt wi hen”. Un denn sünd wi rin in’t Water. Un de Maand weer so gollen un blenkert in’t Water as dusend Steerns. „Bello di mææt wi tohoopkleien”. Un dat Water worr jümmers höger un höger. Denn heff ik dat markt “Bello, wat nu?”
3. Folge Bello hett barkt un sin Kopp
kummt un uns afhalt. Un so weer dat denn ja ok. As de Sünn op uns schien do hebbt wi unsern Proviant opeten hatt, ik heff Bello ok min Scholaad geven, domit he nich opholt to vertellen. Un denn weerst du dor un hest uns op din Arm nahmen un ik heff di heel fastholen, bannig fast.
Weetst du noch? Un Moder, du hest mi denn glieks bi’n Swemmkurs anmellt. Ji sünd de allerbest un levsten Öllern!”
Sinje springt op un umarmt Moder un Vader. So staht se tosamen en Ogenblick heel dicht bi. Dat is nu still. Blot de Regen is to hören. Wiet weg schreet en Mööv.
“Sinje, wi mööt di wat vertellen”.
Geiht wieder…
Lütte Muus un Aventüür
Do weer mal en lütte Muus, de weer so lütt as se lütter nich sien kunn. Se leev tosamen mit se ehr Grootmoder in en lütte Huus. Villicht hier in’e Neegde mang all de Hüüs oder villicht op’n Land mang all de Blomen un Bööm.
An een Tag, do wull de lütte Muus en Reis maken. „Grootmoder, ik will gern en Reis maken.“ Do maak de Grootmoder en Rucksack torecht. Un de lütte Muus maak sik op’n Padd. Dat weer en fiene Dag mit veel Sünnschien. Dat duer nich lang, da keem de lütte Muus an en See. De weer bannig groot, so groot as en Meer. „Dat warrt nix, dor kann ik nich röver. Woans schall ik dat maken“, seggt se to sik sülvst.
Aver denn sprung se in den See un se swumm na de anner Siet. Un as se nu an de annere Siet stunn, do see se to sik sülvst: „Wat bin ik doch för en modige lütte Muus un hebb so veel Kraasch. Aver as se sik umdreih, do seeg se, dat weer gor keen grote See. Dat weer de Footafdruck vun se ehr Grootmoder mit ‘e Rest vun Regen dor binnen. Nu gung de lütte Muus en annern Padd. Un se weer noch gar nich lang gahn, do keem se an en groten Barg. De weer bannig hooch. So hooch – bet an de Wulken. „Woans schall ik dat maken, un klattern dor tohööchd, dat is to schwor.“
Aver denn keem se bi un klatter, Poot bi Poot jümmers hooch und höger. Un as se boven ankamen weer, do sett se sik op ehren lütten Mors un rutsch den Barg rünner. Un as se ünnen ankomen weer, do see se to sik sülvst: „Wat bin ik doch för en starke lütte Muus“. Aver nu, as se sik ümdreih, da seeg se, dor is gor keen groten Barg. Dat is man blots en dröög Grasbult.
Nu geiht de lütte Muus en anner Padd. De Padd warrt jümmers enger. Wat is dat denn? Dor sünd twee Boren mittenmang op den Padd. Een Brunboor un een Iesboor. De strieden sik un sparren den Padd. „Woans schall ik dat maken, dor vörbi to komen?“ Aver denn slickt se sik dörch de Been vun de Boren.
Un as se an de annere Siet vun den Padd ankomen is, do seggt se to sik sülvst: „Wat bin ik för en plietsche lütte Muus!“ Aver denn dreiht se sik üm. Un dor süht se, dat weren gor keen Boren. Dat weren en Fleeg un en Floh op’n Padd. Nu geiht de lütte Muus na Huus un vertellt all disse Aventüür se ehr Grootmoder un de grient un seggt „so, so…“.
Märchen aus Alaska, nacherzählt und übersetzt von Sigrid Nolte Schefold, nach dem Märchen „Grosse Abenteuer einer kleinen Maus“, in: D. Jaenike (Auswahl), Kindermärchen für Gross und Klein, Mutabor Verlag 2022.